Năm 2018, lương tối thiểu tăng thêm 6,5%, đồng thời mở rộng đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bao gồm người lao động ký hợp đồng lao động từ 1 tháng trở lên sẽ thuộc đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc.
Cũng từ đầu năm 2018, tiền lương làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội có sự thay đổi, sẽ bao gồm mức lương, phụ cấp lương và các khoản bổ sung khác thay vì mức lương và phụ cấp lương như hiện nay.
Lương tối thiểu tăng nhanh trong thời gian qua:
Mới đây, tại hội thảo “Tiền lương và năng suất lao động ở Việt Nam” do Viện Nghiên cứu kinh tế và phát triển chính sách (VEPR) tổ chức, các chuyên gia kinh tế chỉ ra một số bất cập trong việc lương tối thiểu tăng ở Việt Nam. Theo đó các chuyên gia cho rằng lương tối thiểu tăng trung bình hàng năm của Việt Nam đạt hai con số trong giai đoạn 2007-2015, vượt xa tốc độ tăng trưởng GDP bình quân đầu người và chỉ số giá tiêu dùng.
Các chuyên gia lo ngại chênh lệch giữa tăng trưởng năng suất lao động với lương tối thiểu và lương trung bình, sẽ cản trở tích lũy vốn con người, giảm động lực của nhà đầu tư, lợi nhuận của doanh nghiệp và sức cạnh tranh của nền kinh tế.
THỰC TẾ LƯƠNG TỐI THIỂU TĂNG KHÔNG TÁC ĐỘNG NHIỀU ĐẾN THU NHẬP THỰC
Nghịch lý của việc tăng lương tối thiểu là làm cho lương ròng của rất nhiều người lao động không tăng mà còn giảm. Đối tượng được hưởng lợi nhiều khi tăng lương tối thiểu là các quỹ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế (nguồn thu tăng).
Hiện nay, lương tối thiểu của Việt Nam được chia bốn vùng với mức lương lần lượt là 3,75 triệu đồng/tháng; 3,32 triệu đồng/tháng; 2,9 triệu đồng/tháng và 2,58 triệu đồng/tháng. Mức lương tối thiểu áp dụng tùy thuộc tay nghề người lao động (lao động được đào tạo thêm 7%) và ngành nghề (phụ cấp độc hại). Trên thực tế, mức lương tối thiểu ở trên thấp hơn nhiều so với mức lương thực nhận của đa số người lao động ở các khu vực chính thức. Mức lương tối thiểu hiện nay được nhiều doanh nghiệp vận dụng như là mức lương ghi trên hợp đồng lao động phục vụ cho việc thực hiện các nghĩa vụ tài chính bắt buộc như đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm y tế… Lương thực nhận của người lao động là lương theo sản phẩm hoặc theo hiệu quả kinh doanh…
Do mức lương tối thiểu thấp hơn nhiều so với lương thực tế thì việc tăng lương tối thiểu không đóng vai trò gì trong việc làm tăng lương người lao động. Thậm chí, với người lao động tại những doanh nghiệp đang sử dụng mức lương tối thiểu để làm căn cứ đóng các loại bảo hiểm thì có thể làm cho thu nhập ròng của người lao động bị giảm.
Thực vậy, thông thường doanh nghiệp rất khó ngay lập tức điều chỉnh lương tổng hoặc đơn giá tiền lương theo sản phẩm. Do vậy, nếu mức lương đóng bảo hiểm tăng thì số tiền tuyệt đối trích từ thu nhập của người lao động để đóng các loại bảo hiểm cũng sẽ tăng theo làm cho lương thực nhận (lương ròng) sẽ giảm.
Đối với những ngành thâm dụng lao động như dệt may, chế biến thủy sản, chi phí tiền lương chiếm đến 70-80% tổng chi phí của doanh nghiệp (không bao gồm nguyên liệu cơ bản). Trên thực tế, thu nhập của người lao động trong các ngành này đang cao hơn rất nhiều so với mức lương tối thiểu hiện nay. Do đó, việc tăng lương tối thiểu không giúp làm thu nhập ròng của người lao động tăng, thậm chí còn giảm. Còn đối với doanh nghiệp, việc tăng lương tối thiểu trở thành một gánh nặng cho doanh nghiệp bởi các khoản đóng góp bắt buộc sẽ gia tăng.
Như vậy, nghịch lý của việc tăng lương tối thiểu là làm cho lương ròng của rất nhiều người lao động không tăng mà còn giảm.
Một tỷ lệ không nhỏ người lao động không chịu tác động gì bởi lương thực nhận và lương đóng bảo hiểm của họ hiện nay cao hơn nhiều so với lương tối thiểu. Một nghịch lý khác là về lý thuyết, lương tối thiểu dùng để bảo vệ người lao động nhưng thực tế hiện nay có tới khoảng 50% lao động Việt Nam làm việc tại hộ kinh doanh gia đình, lao động tự do, lao động làm việc tại các khu vực kinh tế nhỏ và vừa, họ không có hợp đồng lao động và không chịu ràng buộc bởi quy định về mức lương tối thiểu tăng.
Ngoài ra, mức lương tối thiểu tăng hiện nay cũng không áp dụng đối với công chức. Nên trong nhiều trường hợp, lương của công chức thấp hơn so với mức lương tối thiểu vùng. Đối tượng được hưởng lợi nhiều khi lương tối thiểu tăng là các quỹ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế (nguồn thu tăng).
Tuy nhiên, dù thế nào, doanh nghiệp bắt buộc phải tuân thủ các qui định của nhà nước trong kinh doanh. Không những tuân thủ mà còn phải tuân thủ chính xác và tối ưu các qui định, từ đó biến việc tuân thủ thành một lợi thế trong kinh doanh.
Để quản lý và kiểm soát các khoản phải trích theo lương hằng tháng như Bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp, tai nạn lao động và bệnh nghề nghiệp, công đoàn,… doanh nghiệp cần phải:
- Quản lý hồ sơ nhân viên đầy đủ rõ ràng.
- Đăng ký thang bảng lương thích hợp.
- Xây đựng qui chế lương, thoả ước lao động tập thể và đăng ký theo qui định.
- Soạn thảo các bộ hợp đồng lao động chặt chẽ.
- Lập và quản lý bộ chứng từ tính lương, chi trả lương, trích nộp theo lương từng tháng.
- Quản lý số liệu và các báo cáo tuân thủ với các cơ quan nhà nước có liên quan.
- Thường xuyên cập nhật các qui định mới từ cơ quan nhà nước.
Các chuyên viên thạo nghề của VIVA có thể tư vấn, thực thi một phần hoặc trọn vẹn toàn bộ các công việc liên quan, giúp quí khách phòng ngừa, kiểm soát rủi ro và thoát khỏi các sự vụ tốn kém thời gian.
NGOÀI VIỆC QUẢN LÝ CÁC THỦ TỤC TUÂN THỦ, CHÚNG TÔI CÒN THỰC HIỆN CÁC DỊCH VỤ VÀ GIÁ TRỊ CỘNG THÊM
- Đánh giá lại hệ sơ đồ tổ chức, qui trình tác nghiệp.
- Đánh giá lại qui chế tổ chức điều hành,
- Đánh giá lại hệ thống bảng mô tả công việc.
- Đánh giá lại hệ thống qui chế chính sách về lao động tiền lương bao gồm Nội qui – kỷ luật lao động, chính sách lương thưởng và phúc lợi, chính sách tuyển dụng – đào tạo – phát triển và khai thác nguồn nhân lực. Cập nhật, lường trước và kiểm soát các chi phí phát sinh liên quan đến lao động tiền lương.
- Quĩ lương, quản trị chi phí tiền lương và các khoản trích theo lương.
- Tuân thủ tối ưu về quan hệ lao động theo pháp luật hiện hành.
- Chính sách về bảo mật thông tin, chống xung đột lợi ích, qui tắc hành xử…
- Văn hóa doanh nghiệp.
CÁCH THỨC VIVA BUISNESS CONSULTING PHỤC VỤ
- Tư vấn trực tiếp qua điện thoại cố định và di động, qua thư điện tử – email,
- Cung cấp dịch vụ trọn gói, tổ chức nhân sự thực thi trực tiếp tại văn phòng của khách hàng.
- Phạm vi dịch vụ được thiết kế theo cách may đo theo phạm vi và mức độ yêu cầu của từng khách hàng, theo từng giai đoạn.
(*) Bài viết có tham khảo thông tin từ Thời báo Kinh tế Sài Gòn.
VIVA BUSINESS CONSULTING
VIVA Business Consulting là Công ty tư vấn chuyên cung cấp các dịch vụ tư vấn và thực thi các thủ tục tuân thủ trong kinh doanh theo qui định địa phương từ năm 2006. VIVA đang cấp dịch vụ quản trị diều hành hỗ trợ trực tiếp cho các CEO, người quản lý doanh nghiệp và hằng ngàn công ty FDI.
Dịch vụ của VIVA là sự kết hợp đồng thời của: Luật pháp trong kinh doanh - Tài chính kế toán và thuế - Nhân sự và lao động tiền lương - Tài chính doanh nghiệp - Quản trị và kiểm soát nội bộ. Chúng tôi đã phục vụ thành công hằng ngàn khách hàng là những công ty danh tiếng đến từ Nhật Bản, Hoa Kỳ, Châu Âu, Singapore, Ấn Độ, Trung Quốc, Hàn Quốc… trong các lĩnh vực: Dệt may, năng lượng, dược phẩm, quảng cáo, nông nghiệp...
Sự khác biệt của VIVA là cách làm việc trọn gói – luôn đảm bảo kết quả cuối cùng – theo cách xuất sắc, tối ưu, vượt trội của người thạo nghề.
VIVA không chỉ cung cấp dịch vụ thực thi các thủ tục tuân thủ trong kinh doanh mà đặt sự an toàn, tối ưu của khách hàng làm trọng tâm khi thiết kế các giải pháp, đa dạng các nguồn lực nhằm giải quyết triệt để các rủi ro tiềm tàng, giúp mang lại lợi ích, lợi thế cạnh tranh và cảm hứng kinh doanh cho khách hàng.
Trên nền tảng chuyên môn sâu rộng và đồng bộ về Luật kinh doanh – Quản lý thuế – Quản lý quan hệ lao động – Tài chính kế toán – Quản trị doanh nghiệp, kết hợp với qui trình làm việc khép kín từ tư vấn, triển khai, bàn giao, hỗ trợ vận hành giúp chúng tôi có khả năng bảo vệ và đảm bảo cho khách hàng theo cách toàn diện.
- Một email và một cuộc gọi từ VIVA Business Consulting
- Bản cam kết về bảo mật thông tin
- Buổi tư vấn riêng với các chuyên gia đầu ngành
- Giải pháp hiệu quả dành cho doanh nghiệp
“Nếu bạn hỏi bất kỳ doanh nhân thành công nào, họ sẽ luôn luôn nói rằng họ đã có một cố vấn tuyệt vời tại một số nơi trên hành trình đã chọn”.
Xem thêm:
- Thu nhập chịu thuế từ tiền lương
- Dịch vụ quản lý nhân sự – lao động tiền lương
- Lương tối thiểu và các khoản trích theo lương
- COVID 19 | Chi phí lương – Thách thức & giải pháp
- Xây dựng qui chế lương thưởng và phúc lợi cho doanh nghiệp
- Quản lý chủ động các thủ tục tuân thủ về lao động tiền lương
- Các loại hợp đồng lao động – Các trường hợp chấm dứt bởi người sử dụng lao động
